© 2022 Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen | website: webjongens.nl
Foto: Peter de Wit
De protestmenigte verzamelde zich in Breukelen op de Markt. Dienstplichtige soldaten uit heel Nederland kwamen met de trein, de auto en bussen om gezamenlijk op te trekken naar de strafgevangenis in Nieuwersluis. Leiders van politieke partijen en afgevaardigden van verschillende jeugdorganisaties hadden zich bij hen aangesloten. Ook in Nieuwersluis had zich een menigte verzameld en gezamenlijk trok men op naar de voormalige Koning Willem III-kazerne aan het Zandpad, die vanaf 1922 als strafinrichting voor militairen werd gebruikt.
De eisen van de demonstranten waren vrijheid van meningsuiting voor dienstplichtigen, afschaffing van de tuchtklasse Nieuwersluis, afschaffing van de strafbevoegdheid van de meerderen en de vrijheid voor Hans Dona en Wim Schul, de twee redacteuren van het blad Alarm 8, het afdelingsblad van de Vereniging van Dienstplichtige Militairen (VVDM) van de Generaal Spoorkazerne te Ermelo. In het blad hadden zij kritiek geuit op de legerleiding.
In de tuchtklasse werden de laagste militairen geplaatst, die bij wijze van correctie onderworpen moesten worden aan een strengere krijgstucht dan de gebruikelijke. Het waren de 'lastpakken' die hier terechtkwamen; die zich kritisch of brutaal tegen hun meerderen uitlieten. Een strafproces was niet nodig om de soldaat voor heropvoeding naar Nieuwersluis te sturen. Door middel van tucht, drilmethoden en een ijzeren discipline werd gepoogd de soldaten weer 'in het gareel' te krijgen.
De Loenense Peter de Wit was erbij en maakte deze intrigerende foto. Politieke kopstukken als Bas de Gaay Fortman, André van der Louw, Egbert Wieldraaijer en NVV-voorzitter Wim Kok (achter Van der Louw) zijn duidelijk te herkennen. Maar wie is de man, die achter de vier genoemde politici zo indringend in de camera kijkt? Is hij undercover? Of misschien een lijfwacht? Opvallend is wel dat hij eenzelfde sticker op zijn jas heeft als De Gaay Fortman.
Ga hier naar het stemformulier
Bronnen:
- Toegang Fotoarchief Loenen aan de Vecht.
- De waarheid (18 november 1971).
- Het vrije volk: democratisch-socialistisch dagblad (30 oktober 1971).
Momenteel wordt het archief van de rooms-katholieke parochie van Breukelen geïnventariseerd. Recent is er een mooie aanvulling op dit archief binnengekomen bij het RHC. Het gaat onder meer om stukken betreffende de kerk en pastorie, de r.k. lagere school, het orgel, het kerkelijk kunstbezit, en het Armbestuur. In de notulen van het Armbestuur lezen we in het verslag van de vergadering op 8 januari 1889 het volgende: “Er is kennis gegeven dat er een liefde-post was ingekomen van de heer Dudok de Wit, groot zeventig gulden, om dezen als Kerstgeschenk aan de armen uit te deelen. Hieraan is gevolg gegeven.” Deze leuke anekdote geeft niet alleen de ruimhartigheid weer van Kees de Tippelaar, maar toont ons ook dat kerkarchieven een interessante bron kunnen zijn voor informatie van diverse aard. Wij zijn dan ook zeer blij met deze aanvulling die binnenkort samen met de rest van het kerkarchief geïnventariseerd zal zijn.
Wegens het grote succes op de Dag van het Kasteel, afgelopen 2e Pinksterdag, is er op zaterdag 2 juni een extra parkrondleiding. Deze dag maakt deel uit van de dit jaar voor het eerst georganiseerde Dagen voor Park en Tuin. Tijdens de rondleiding zult u niet alleen rondgeleid worden langs alle bezienswaardigheden van het park, maar krijgt u bovendien ook uitgebreid te horen over de historische opzet van het park en de diverse verhalen die er zich hebben afgespeeld. Voor kinderen is het tevens mogelijk om een speurtocht te volgen die bij de gidsen verkrijgbaar is.
De rondleiding start om 13.30 uur en is kosteloos. Wel dient u vooraf een reservering te plaatsen.
Zie voor meer informatie hier.
In navolging van het succes van vorig jaar heeft museum Vredegoed besloten om dit jaar weer een muziekevenement te organiseren. Op zondag 10 juni zal contrabassist James Oesi een soloconcert verzorgen. Op het programma staan werken van componisten als Berio, Bach, Elliot Carter, Francois Rabbath en Pēteris Vasks.
James Oesi, geboren in Londen en opgegroeid in Zuid Afrika, is sinds zijn komst in 2009 naar Nederland een bekend gezicht in de klassieke en moderne muziekwereld. Hij richt zich als één van de weinigen op de bas als solo-instrument. Naast zijn solowerk is Oesi tevens veelgevraagd als moderne muziek ensemblespeler. Zo treedt hij onder andere op met Oerknal, Ives Ensemble en Ensemble Modern. Verder is hij ook initiatiefnemer en artistiek leider van het Dutch Double Bass Festival, een festival rondom de contrabas waarvan de eerste editie vorig jaar in Den Haag heeft plaatsgevonden.
Het concert zal aanvangen om 15.00 uur en duurt tot 17.00 uur. Kosten: €10,- p.p. inc kop koffie/thee.
Toegangskaarten zijn te reserveren via
De luchtwachters van de luchtwachtpost in Loenen op de omloop van molen De Hoop, 1939. (RHCVV, toegang 1410 inv.nr. 117, foto 7).
Onlangs is het archief van de voormalige luchtwachtpost van Loenen geïnventariseerd en via onze website doorzoekbaar gemaakt. Reden genoeg om wat tekst te wijden aan dit interessante archief, dat enkele jaren geleden ook de basis vormde voor het boekje dat over de post verscheen.
De luchtwachtpost in Loenen werd opgericht in 1921, hierover zijn stukken te vinden in het gemeentearchief van Loenen. Het oudste stuk uit het archief van de post zelf dateert van 1922. De belangrijkste taak van het korps Luchtwachtdienst was het signaleren van vijandelijke vliegtuigen en dit zo snel mogelijk doorgeven aan het hoofdluchtwachtbureau. De functie van luchtwachter was een vrijwillige, pas toen Nederland mobiliseerde werden ook de luchtwachters in officiële militaire dienst genomen en kregen ze soldij.
De vrijwilligers voor de luchtwachtdienst werden in vredestijd geworven. Hun verbintenissen werden minsten voor één jaar gesloten en stilzwijgend telkens met één jaar verlengd, tenzij één maand tevoren opgezegd. Postcommandanten dienden jaarlijks in legerplaats de Harskamp een aantal dagen oefeningen bij te wonen en bijgeschoold te worden. Zij moesten vervolgens zo goed mogelijk hun mannen op de lokale post instrueren.
De luchtwachtpost was in Loenen aanvankelijk gevestigd op korenmolen De Hoop, in oktober 1939 werd de post verplaatst naar een locatie in een weiland aan de Rijksstraatweg tussen boerderij Ons Genoegen en Huis te Velde. Daar werd een wachtlokaal gebouwd, dat ’t Heultje gedoopt werd. Na de capitulatie van het Nederlandse leger in mei 1940 verviel de taak van de luchtwachtposten. Het korps Luchtwachtdienst werd uiteindelijk in juli 1940 opgeheven.
Het archief is na opheffing van de post beland bij Piet de Haan, postcommandant op het moment van opheffing. Toen De Haan overleed is het archief terechtgekomen bij Willem Mooij, verzamelaar en kenner van de geschiedenis van Loenen. De heer Mooij heeft het archief in 2007 overgebracht naar het RHC Vecht en Venen en dit gebruikt om samen met een van de archivarissen daar, Kees de Kruijter, een boek over de luchtwachtpost te schrijven. Naast het archief van de luchtwachtpost kunt u ook dit boek inzien op onze studiezaal.
Bekijk hier de inventaris van het archief van de luchtwachtpost.