Op 6 mei 1821 werd de afdeling Loenen van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen opgericht door de heren G. Stam, G. Mulder, J. te Winkel en C. Kerbert. Het bestuur werd gevormd door ds. R. Sweigholt, president; ds. B Wipff, vice-president; G. van Valkenburg, penningmeester; en C. Kerbert, secretaris. De eerstvolgende vergadering werd gehouden op 20 mei; de afdeling telde toen reeds 35 leden. De afdeling hield haar openbare vergaderingen in de toenmalige raadzaal van het gemeentehuis aan de Rijksstraatweg. In een schrijven aan de gemeenteraad van 29 januari 1881, berichtte het bestuur dat in het vervolg een zaal in het verbouwde logement Het Raadhuis van Kronenburg voor dit doel gebruikt zou gaan worden.

Al in 1820 was het leesgezelschap 'Tot Nut en Vermaak' opgericht; met de zogenaamde leesbibliotheek wilde men 'verheffing van het volkspeil' bereiken. Tot de activiteiten van de afdeling behoorde ook de oprichting van een 'zanggezelschap voor volwassenen' in 1848, en in 1862 werd zelfs de oprichting van een 'volkszangschool' overwogen. Rond die tijd kwam het ook tot de oprichting van een 'Vereeniging tot onderling hulpbetoon voor de werkende stand'. Een 'volkshuis', dat men in 1868 overwoog, is waarschijnlijk niet doorgegaan. Om de spaarzin van 'het volk' aan te kweken, had men in 1857 een spaarbank opgericht. Ook het onderwijs behoorde tot het aandachtsveld, getuige de overname van de in financiële moeilijkheden verkerende bewaarschool van mej. G. Hendt in 1863. Hiertoe werd in augustus 1863 het pand Dorpsstraat 70 (huidige nummering) aangekocht. (Zie hiervoor: archief van de Algemene Bewaarschool te Loenen, inv.nrs.987-1001). In 1871 kwam er ook een 'Teekenschool voor ambachtslieden' bij.
In 1905 werd de afdeling, bij gebrek aan voldoende belangstelling, opgeheven. De Spaarbank, die in grote moeilijkheden verkeerde, werd in 1922 overgenomen door de Nederlandsche Middenstandsbank, die zich in 1929 vestigde aan de Dorpsstraat (nu nr.9). De laatste stukken van het leesgezelschap dateren van 1945.