Duitse inval

Kort na de Nederlandse mobilisatie van 28 augustus 1939 viel Duitsland op 1 september 1939 Polen binnen. Voor Frankrijk en Groot-Brittannië was dat de druppel en beide landen verklaarden twee dagen later de oorlog aan Duitsland. Hiermee begon op 3 september 1939 de Tweede Wereldoorlog.

Net als in de Eerste Wereldoorlog wilde Nederland ook nu neutraal te blijven. Op 10 mei 1940 viel het Duitse leger echter Nederland binnen. De Duitsers kwamen het land onder andere binnen met de trein, de fiets, lopend en vanuit de lucht per parachute. Op veel plaatsen waren de Duitsers het verouderde Nederlandse leger de baas, maar op sommige plekken wisten de Nederlanders aardig stand te houden. Adolf Hitler vond dat de bezetting van Nederland te langzaam ging, waarop er besloten werd om Rotterdam te bombarderen om Nederland zo tot overgave te dwingen. Op 14 mei 1940 lieten Duitse vliegtuigen 1300 bommen op Rotterdam vallen en binnen dertien minuten stond de hele binnenstad in brand.

Afbeelding: RHCVV, 1010 Gerecht en gemeenten Abcoude-Baambrugge en Abcoude-Proosdij, 1646-1941, inventarisnummer 2968, telegram van 14 mei 1940 19.30 – 21.05 uur.	Afbeelding: RHCVV, 1010 Gerecht en gemeenten Abcoude-Baambrugge en Abcoude-Proosdij, inventarisnummer 2968, telegram van 14 mei zonder tijd.

In de gemeentelijke archieven zien we terug dat er vanaf 1935 actiever werd nagedacht over wat men diende te doen in het geval van mobilisatie en oorlog. Zo bevat het archief van Kockengen een draaiboek van maatregelen, waarbij rekening is gehouden met verschillende situaties. Zo is er een pak met ‘I. maatregelen, welke moeten worden getroffen in het tijdvak, gelegen tusschen de ontvangst van het ,,waarschuwingstelegram’’ en de ontvangst van het ,,oproepingstelegram vóór mobilisatie’’.’ ¹ Bij dit draaiboek zit ook een voorgedrukte bekendmaking uit 1935 voor een oproep tot vóór-mobilisatie. Op stippellijnen is ruimte vrijgehouden voor het opschrijven van een datum. Deze bekendmaking in het gemeentelijk archief van Kockengen is ondertekend met ‘Kockengen, den 24 augustus 1939’.² Daarnaast werden er in maart 1939 al lijsten opgesteld van motorvoertuigen die gevorderd mochten worden. In geval van een algehele mobilisatie konden de motorrijtuigen op deze manier snel worden gevorderd.³ 

Afbeelding: RHCVV, 1050 Gemeente Wilnis, inventarisnummer 216-6, bekendmaking 5

 

Bronnen:
1. RHCVV, 1010 Gerecht en gemeenten Abcoude-Baambrugge en Abcoude-Proosdij, 1646-1941, inventarisnummer 2968, telegram van 14 mei 1940 19.30 – 21.05 uur.
2. RHCVV, 1010 Gerecht en gemeenten Abcoude-Baambrugge en Abcoude-Proosdij, inventarisnummer 2968, telegram van 14 mei zonder tijd.
3. RHCVV, 1050 Gemeente Wilnis, inventarisnummer 216-6, bekendmaking 5.